Za bezprawną decyzję urzędnik zapłaci sam
Odpowiedzialność majątkową za decyzje wydane z rażącym naruszeniem prawa będą ponosiły nie tylko instytucje państwowe, lecz także wydający je urzędnicy. Funkcjonariusz publiczny, który swoim zachowaniem wyrządzi szkodę, będzie musiał zwrócić wypłacone przez państwo odszkodowanie
Co roku Skarb Państwa i samorząd terytorialny wypłacają obywatelom miliony złotych z tytułu odszkodowań za niekompetencję, opieszałość i bezprawne decyzje funkcjonariuszy publicznych. Za niespełna cztery miesiące wypłacane rekompensaty nie będą obciążały wyłącznie kieszeni podatników. W części przypadków za wyrządzone szkody zapłacą sami urzędnicy. Umożliwia to czekająca na publikację ustawa o odpowiedzialności majątkowej funkcjonariuszy publicznych za rażące naruszenie prawa.
Krępujące procedury
Obowiązujące regulacje dają jedynie możliwość, a nie obowiązek domagania się zwrotu kwoty odszkodowania od urzędnika na podstawie kodeksu cywilnego. Zgodnie z jego przepisami poszkodowany może domagać się pokrycia strat jedynie od jednostki Skarbu Państwa czy samorządu terytorialnego, a więc sądu, szpitala czy urzędu, w którym została wydana bezprawna decyzja czy wyrok. Nie ma natomiast możliwości wystąpienia z takim roszczeniem bezpośrednio do urzędnika.
Jeżeli funkcjonariusz wyrządził komuś szkodę w związku z wykonywaną przez siebie pracą i Skarb Państwa ją naprawił, to może on dochodzić zwrotu kosztów na drodze regresowej. Musi się on jednocześnie liczyć z ograniczeniami, jakie wynikają z kodeksu pracy. Pracownik jest zobowiązany do naprawienia szkody do wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia. Przy czym jeżeli wyrządził szkodę umyślnie, to odpowiada w pełnej wysokości. Skarb Państwa musi jednak udowodnić, że pracownik działał świadomie z zamiarem wyrządzenia szkody. Przepisy te są jednak bardzo rzadko wykorzystywane. Udowodnić umyślność wyrządzenia szkody przez urzędnika jest w praktyce bardzo trudno.
Warunki odpowiedzialności
Uchwalona 20 stycznia 2011 r. ustawa o odpowiedzialności majątkowej funkcjonariuszy publicznych za rażące naruszenie prawa wprowadza jasne kryteria i procedurę, która pozwala na zwrotne wyegzekwowanie kwot wypłaconych obywatelom przez instytucje publiczne.
Zgodnie z rozwiązaniami przewidzianymi w nowej regulacji funkcjonariusz publiczny będzie ponosił osobistą odpowiedzialność majątkową w przypadku, gdy łącznie zostaną spełnione trzy warunki. Po pierwsze na mocy prawomocnego orzeczenia sądu lub na mocy ugody musi zostać wypłacone przez podmiot odpowiedzialny (np. gminę, szpital) odszkodowanie za szkodę wyrządzoną przy wykonywaniu władzy publicznej z rażącym naruszeniem prawa, czyli m.in. w przypadkach działania urzędników bez podstawy prawnej. Po drugie takie naruszenie musi zostać spowodowane zawinionym działaniem lub zaniechaniem urzędnika, a na koniec rażące naruszenie prawa musi zostać stwierdzone zgodnie z art. 6 omawianej ustawy.
Przykładowo będzie to wydanie ostatecznej decyzji stwierdzającej nieważność decyzji lub postanowienia na podstawie kodeksu postępowania administracyjnego lub stwierdzenie braku podstawy prawnej lub rażącego naruszenia prawa na podstawie przepisów ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Definicja funkcjonariusza
Ustawa wprowadza własną definicję funkcjonariusza publicznego. Jest nim każda osoba działająca w charakterze organu administracji publicznej lub z jego upoważnienia albo jako członek kolegialnego organu administracji publicznej. Jest to także osoba wykonująca w urzędzie organu administracji publicznej pracę w ramach stosunku pracy, stosunku służbowego lub umowy cywilnoprawnej, która jednocześnie bierze udział w prowadzeniu sprawy rozstrzyganej w drodze decyzji lub postanowienia przez taki organ.
W odróżnieniu od istniejących dotychczas reżimów odpowiedzialności dyscyplinarnej i pracowniczej dotyczących niektórych tylko (grup urzędników dokonujących rozstrzygnięć administracyjnych), zasady przewidziane w ustawie mają charakter uniwersalny. Dotyczą one co do zasady wszystkich osób, które ze względu na swoje uprawnienia wykonują władzę publiczną, w tym dokonują rozstrzygnięć administracyjnych (jako piastuni funkcji organu administracji) oraz ze względu na swe kompetencje prawne mają wpływ na treść rozstrzygnięć administracyjnych.
źródło: gazetaprawna.pl
Odszkodowania Olsztyn Polskie firmy nie dbają o ochronę wynalazkówTylko 7 proc. przedsiębiorców rejestruje w Urzędzie Patentowym innowacyjne rozwiązania. Polski przedsiębiorca musi czekać średnio aż 3,5 roku na zarejestrowanie swojego wynalazku. Za naruszenie praw własności przemysłowej grożą wysokie odszkodowania oraz procesy karne.
czytaj dalej...Można żądać odszkodowania za hałas na lotniskuWłaściciele nieruchomości narażonych na hałas z lotniska mają tylko dwa tygodnie na złożenie pozwów o odszkodowania lub wykup nieruchomości.
czytaj dalej...Odszkodowania: Pieniądze wypłaci posiadacz samoistnyŚmierć w wypadku ojca i męża może wiązać się za znacznym pogorszeniem sytuacji życiowej rodziny. Żądanie w takiej sytuacji odszkodowania od sprawcy wypadku jest uzasadnione.
czytaj dalej...Za szkody podczas kontroli firma uzyska odszkodowaniePrzedsiębiorca, który poniesie szkodę na skutek kontroli przeprowadzonej z naruszeniem przepisów, może wystąpić o odszkodowanie.
czytaj dalej...Ofiara wypadku samochodowego może dochodzić roszczeń w swoim krajuOsoba poszkodowana za granicą może ubiegać się o odszkodowanie komunikacyjne w sądzie miejsca swojego zamieszkania.
czytaj dalej...Jankowski: Pasażerowie kolei bez odszkodowaniaPociągi, które wyjechały zgodnie z nowym rozkładem jazdy, docierały do stacji końcowej z takim opóźnieniem, że w innym kraju uznano by je zapewne za zaginione. Zamiast ulgi nowa rozpiska przysporzyła pasażerom tylko kłopotów.
czytaj dalej...Pasażer wybiera właściwy sądPasażer lotu między miastami Wspólnoty może wnieść powództwo o zryczałtowane odszkodowanie z powodu odwołania lotu do sądu właściwego według miejsca odlotu albo przylotu.
czytaj dalej...Właściciel musi zwrócić najemcy kaucjęKaucja zabezpiecza roszczenia wynajmującego z tytułu niezapłaconego czynszu i odszkodowania za szkody spowodowane przez lokatora. Po potrąceniu należności z tego tytułu trzeba ją zwrócić po opróżnieniu mieszkania albo wykupieniu go.
czytaj dalej...Jak przygotować pozew do sądu o odszkodowanie w wyniku powodziPoszkodowany przez powódź może wystąpić do sądu z pozwem przeciwko Skarbowi Państwa o odszkodowanie za utracone mienie ruchome, gdy udowodni, że urzędnicy zbyt późno poinformowali go o nadchodzącej fali.
czytaj dalej...Kiedy domagać się odszkodowania za szkody z powodu bezczynności organów administracjiCzy przedsiębiorcy przysługuje odszkodowanie za szkody wyrządzone bezczynnością organów administracji?
czytaj dalej...ETS: od elektrowni jądrowej można żądać odszkodowaniaWłaściciel nieruchomości, na którą negatywny wpływ wywiera działający na podstawie zezwolenia administracyjnego pobliski zakład, np. elektrownia jądrowa, przed sądem może domagać się jedynie naprawy poniesionych szkód - orzekł we wtorek Europejski Trybunał Sprawiedliwości w Luksemburgu.
czytaj dalej...Poszkodowany w wypadku komunikacyjnym szybciej dostanie odszkodowanieZakłady ubezpieczeń nie będą już wstrzymywać wypłat odszkodowań z tytułu OC do czasu zakończenia postępowania karnego.
czytaj dalej...Odszkodowania za represje ZSRR tylko dla osób mieszkających w PolsceZgodne z konstytucją jest uzależnienie od zamieszkiwania w Polsce możliwości ubiegania się od polskich sądów o odszkodowanie za represje ZSRR za działalność na rzecz niepodległości Polski - uznał w czwartek Trybunał Konstytucyjny.
czytaj dalej..."Trybunał w Strasburgu jak echo sądów krajowych"Rozmawiamy z ambasadorem JAKUBEM WOŁĄSIEWICZEM - W sprawie Hutten-Czapskiej po raz pierwszy w historii Trybunału w Strasburgu udało się Polsce przełamać schemat myślenia, że jedynym rozwiązaniem, gdy naruszone zostały prawa majątkowe właścicieli, jest odszkodowanie.
czytaj dalej...Sąd oceni odpowiedzialność za wypadek po wtargnięciu łosia na drogę Sąd Apelacyjny w Białymstoku oceni, czy Skarb Państwa ponosi odpowiedzialność za to, że łoś wtargnął na drogę i doprowadził do wypadku, w którym zginęła jedna osoba. Rodzina zmarłego chce ponad 800 tys. zł zadośćuczynienia i odszkodowania.
czytaj dalej...Błąd medyczny – czy lekarz poniesie karę?Interwencje medyczne każdego dnia ratują życie i zdrowie tysięcy ludzi. Czasem bywa jednak i tak, że zabieg medyczny nie przynosi oczekiwanego rezultatu a nawet pogarsza stan pacjenta. Jaka wygląda odpowiedzialność lekarzy za błąd medyczny? Czy można liczyć na odszkodowanie? Czym jest błąd medyczny? Na początek trzeba odpowiedzieć sobie na pytanie czym jest błąd medyczny. To [...]
czytaj dalej...Odwołany lot: pasażer może wnieść sprawę do sądu w miejscu odlotuKiedy przewoźnik odwoła lot, pasażer może wnieść powództwo o odszkodowanie do sądu właściwego według miejsca odlotu albo przylotu samolotu.
czytaj dalej...Dlaczego nie pożyczać samochodu właścicielowi maluchaOddanie szybkiego zachodniego pojazdu do prowadzenia osobie użytkującej na co dzień fiata 126p zwiększa ryzyko zaistnienia wypadku. A tym samym może zmniejszyć wielkość odszkodowania.
czytaj dalej...Wiceszef MSZ o ustawie hazardowej: orzeczenie ETS niczego nie przesądza Wiceszef MSZ Maciej Szpunar uważa, że czwartkowe orzeczenie ETS w sprawie ustawy hazardowej nie przesądza o ewentualnych odszkodowaniach dla firm hazardowych.
czytaj dalej...Można było wystąpić o odszkodowania za wywłaszczenie pod drogi, nie czekając na decyzje wojewody Wszystkie osoby, które utraciły własność nieruchomości, mogły zgłaszać w ciągu pięciu lat swoje roszczenia odszkodowawcze, niezależnie od tego czy została w tym czasie wydana decyzja wojewody stwierdził TK.
czytaj dalej...Jak i od kogo domagać się zapłaty za wypadki zimoweZa wypadki na nieodśnieżonych drogach czy wejściach do punktów usługowych odpowiadają ich właściciele oraz najemcy. Aby uzyskać odszkodowanie, należy wykazać wysokość poniesionej szkody.
czytaj dalej...Za błędy prokuratora i sędziego zawsze płaci Skarb PaństwaPrawie 12 mln zł państwo musiało przeznaczyć na odszkodowania i zadośćuczynienia za niesłuszne skazanie lub niesłuszne tymczasowe aresztowanie.
czytaj dalej...Eksmisje: Gminy muszą płacić odszkodowania właścicielom lokaliTrybunał Konstytucyjny potwierdził dzisiaj prawo właścicieli mieszkań do odszkodowania od gminy za brak lokali socjalnych.
czytaj dalej...Niewykonane zobowiązania: zadatek nie zawsze ogranicza odszkodowanieWierzyciel, który nie złożył oświadczenia o natychmiastowym odstąpieniu od umowy, w razie niewykonanie zobowiązania może dochodzić odszkodowania ponad wartość ustalonego zadatku.
czytaj dalej...Komentarz GP: Zyskowne odszkodowaniaW 2008 roku odnotowano prawie 50 tys. wypadków drogowych. 5,5 tys. osób poniosło w nich śmierć, a ponad 60 tys. zostało rannych. Dane Komendy Głównej Policji są porażające.
czytaj dalej...