"Skarb Państwa pozywany jest 15 razy na dzień"
MARCIN DZIURDA o procesach o odszkodowania - Do sądów wpłynęły pierwsze pozwy zbiorowe przeciwko Skarbowi Państwa. W sumie powodowie domagają się już ponad 75 mln zł. To chyba duże niebezpieczeństwo dla Skarbu Państwa?
Na pewno możliwość składania pozwów zbiorowych może stanowić zachętę do pozywania Skarbu Państwa. Takie było zresztą założenie nowej instytucji ma ułatwić dochodzenie roszczeń przeciwko wielkim korporacjom, ale przeciwko Skarbowi Państwa także.
Jak Prokuratoria przygotowuje się do pozwów zbiorowych?
Sądzę, że nikt nie jest w stanie dziś przewidzieć, jak sprawdzą się w praktyce. Trzeba pamiętać, że pozew zbiorowy to tylko ułatwienie formalne i nie zwalnia od udowodnienia szkody, podstawy odpowiedzialności pozwanego w tym przypadku Skarbu Państwa i związku przyczynowego. Mam wrażenie, że w niektórych przypadkach postępowania grupowe mogą trwać bardzo długo, ponieważ każdy z powodów będzie musiał wykazać, że w jego przypadku te wszystkie przesłanki zostały spełnione.
Jak często pozywany jest Skarb Państwa?
Liczba nowych spraw sądowych, które dotarły do Prokuratorii Generalnej w ciągu pierwszych sześciu miesięcy tego roku, wynosi 2625 czyli trzykrotnie więcej niż w tym samym okresie w 2009 roku. Wtedy wpłynęło 829 spraw.
Kto tak masowo pozywa Skarb Państwa?
Głównie osoby osadzone w zakładach karnych i aresztach śledczych.
Skarżą się na ciasnotę w celach?
Między innymi. Jednak samo naruszenie normy 3 mkw. na jednego osadzonego nie może powodować automatycznie zasądzenia odszkodowania dla osoby osadzonej. Dlatego więźniowie skarżą się na nieodpowiednie warunki w zakładach karnych. Jednak wygrywamy zdecydowaną większość takich spraw i jedynie w bardzo niewielu przypadkach sąd zasądza pewne kwoty.
Jak wysokie?
Zwykle w granicach kilku tysięcy złotych.
W jakich sytuacjach sądy orzekają o wypłacie zadośćuczynienia?
Wtedy gdy rzeczywiście doszło do naruszenia dóbr osobistych osoby osadzonej.
Czy mógłby pan podać kilka przykładów?
Nie chciałbym prowokować kolejnych pozwów. Po jednej informacji prasowej o sprawie przegranej musimy się liczyć z kolejną falą pozwów. Sprzyja temu fakt, że wiele sądów niemal automatycznie zwalnia osoby osadzone z opłat sądowych. W takiej sytuacji dla powoda nie ma znaczenia, czy domaga się 10 tysięcy, czy 10 milionów złotych nie musi zastanawiać się, czy dochodzona kwota ma jakikolwiek uzasadnienie. W ramach obowiązujących przepisów występujemy jednak do sądów, by stosowały te instrumenty, które pozwalają obciążyć kosztami chociażby w części osoby, które wnoszą bezzasadne pozwy z żądaniem ogromnych kwot.
Oprócz procesów o te odszkodowania są również i inne. Czy radcowie Prokuratorii podołają im?
Radców jest obecnie 80. Mimo trzykrotnie szybszego napływu nowych spraw zatrudnienie pozostało praktycznie niezmienione. Poważnie zagraża to już funkcjonowaniu Prokuratorii, która przecież prowadzi ponad 4200 spraw przeciwko Skarbowi Państwa na łączną kwotę ponad 15 mld złotych. Dlatego wystąpiłem do ministra finansów o środki na nowe etaty w Prokuratorii.
Osobną kwestią są wynagrodzenia radców Prokuratorii. Zgodnie z ustawą powinny być porównywalne z wynagrodzeniami sędziów sądów okręgowych. Tymczasem wynagrodzenia sędziów w roku 2009 r. w sposób zauważalny choć moim zdaniem jeszcze niewystarczający wzrosły, zaś wynagrodzenia radców Prokuratorii Generalnej pozostały praktycznie bez zmian.
Jak rozstrzygnęły się spory ze starostwami o zwrot opłat za wydanie kart pojazdów? W tej sprawie wypowiedział się nasz Trybunał Konstytucyjny, ETS i NSA. Jest jedna linia orzecznicza opłata określona w rozporządzeniu była zbyt wygórowana.
Niektóre sądy zasądzały zwrot opłaty od powiatów. Obecnie niektóre z powiatów domagają się, aby Skarb Państwa zwrócił im te kwoty, które one zwróciły właścicielom pojazdów. Moim zdaniem bezzasadnie. Powiaty otrzymały pewne kwoty, które na skutek wyroku TK uznającego je za nienależne musiały zwrócić. Nie poniosły zatem żadnej szkody.
Ale samorządy już te pieniądze dawno wydały na inne inwestycje. Poza tym Trybunał stwierdził błąd popełniony przez przedstawiciela władzy!
Nie jest to jednak wystarczająca podstawa odpowiedzialności. Zresztą 10 maja zapadł już pierwszy wyrok w takiej sprawie. Sąd oddalił pozew powiatu Ostrów Wielkopolski. W uzasadnieniu podkreślił, że jeśli podmiot uzyskuje bez podstawy prawnej jakąś korzyść kosztem innej osoby, to jest zobowiązany do jej zwrotu. A korzyść uzyskał powiat kosztem właścicieli pojazdów. Na rozstrzygnięcie czekają kolejne analogiczne sprawy.
*Marcin Dziurda
doktor nauk prawnych, w latach 20052006 pełnomocnik do spraw organizacji Prokuratorii Generalnej, obecnie jej prezes
źródło: gazetaprawna.pl
Odszkodowania Olsztyn Kiedy domagać się odszkodowania za szkody z powodu bezczynności organów administracjiCzy przedsiębiorcy przysługuje odszkodowanie za szkody wyrządzone bezczynnością organów administracji?
czytaj dalej...Wiceszef MSZ o ustawie hazardowej: orzeczenie ETS niczego nie przesądza Wiceszef MSZ Maciej Szpunar uważa, że czwartkowe orzeczenie ETS w sprawie ustawy hazardowej nie przesądza o ewentualnych odszkodowaniach dla firm hazardowych.
czytaj dalej...Pełne odszkodowanie od PKP dopiero w 2011 r.Za dwugodzinne opóźnienie pociągu powinniśmy otrzymać zwrot połowy ceny biletu. Polscy parlamentarzyści o półtora roku odroczyli stosowanie unijnych standardów przewozowych. Obecnie o przyznaniu odszkodowania dla pasażera swobodnie decyduje przewoźnik kolejowy.
czytaj dalej...Złota akcja na nowych zasadach: spółka może wystąpić o odszkodowanieMinister skarbu państwa będzie mógł wnieść sprzeciw wobec uchwały lub czynności prawnej zarządu spółki kapitałowej o strategicznym znaczeniu, gdy rozporządza ona składnikami swojego mienia, w sposób zagrażający jej dalszemu funkcjonowaniu.
czytaj dalej...Magister prawa wyręczy przed sądem adwokataParlamentarzyści proponują, by prawnicy spoza korporacji reprezentowali strony przed sądami. Absolwenci prawa mają tylko przygotowanie teoretyczne twierdzą adwokaci i radcowie. Za błędy pełnomocników klient mógłby dochodzić odszkodowania z obowiązkowego OC.
czytaj dalej...Sąd przyzna odszkodowanie rodzicowi, któremu naruszono prawa do kontaktów z dzieckiemZamiast płacić grzywnę na rzecz Skarbu Państwa, rodzic, który uniemożliwia drugiemu kontakt z dzieckiem wypłaci mu za każde utrudnienie kwotę określoną przez sąd opiekuńczy.
czytaj dalej...Ofiara wypadku samochodowego może dochodzić roszczeń w swoim krajuOsoba poszkodowana za granicą może ubiegać się o odszkodowanie komunikacyjne w sądzie miejsca swojego zamieszkania.
czytaj dalej...Klub piłkarski ma prawo do odszkodowania za wyszkolenie młodego zawodnikaJeżeli młody zawodnik zawiera zawodową umowę z innym klubem niż ten, który go wyszkolił, to klub macierzysty powinien dostać odszkodowanie.
czytaj dalej...Trybunał w Strasburgu przyznał odszkodowanie za przeludnienie więzieńPo 3 tys. i 3,5 tys. euro odszkodowania przyznał Europejski Trybunał Praw Człowieka dwóm Polakom, którzy skarżyli się na przeludnienie więzień i zbyt małą powierzchnię celi przypadającą na więźnia. Trybunał uznał, że warunki w zakładach karnych tych więźniów naruszają Europejską Konwencję Praw Człowieka i Podstawowych Wolności.
czytaj dalej...Czy postanowienie o karze umownej może ułatwić dochodzenie odszkodowaniaCzy zawarcie w kontrakcie postanowienia o karze umownej ułatwia dochodzenie odszkodowania?
czytaj dalej...Jak dostać odszkodowanie za opóźniony lot?W listopadzie tego roku Trybunał Sprawiedliwości w Luksemburgu uznał, że za opóźnienia lotnicze pasażerom należy się odszkodowanie.
czytaj dalej...Zadatek nie może decydować o wysokości odszkodowaniaWysokość odszkodowania z tytułu niewykonania zobowiązania nie może być ograniczona do wysokości zadatku lub jego podwójnej wysokości.
czytaj dalej...Odebranie prawa dożywocia do nieruchomości tylko za odszkodowaniemNieruchomości - W sprawach dotyczących wywłaszczania nieruchomości pod drogi krajowe nie prowadzi się rokowań z osobami uprawnionymi, tylko postępowanie ofertowe.
czytaj dalej..."Trybunał w Strasburgu jak echo sądów krajowych"Rozmawiamy z ambasadorem JAKUBEM WOŁĄSIEWICZEM - W sprawie Hutten-Czapskiej po raz pierwszy w historii Trybunału w Strasburgu udało się Polsce przełamać schemat myślenia, że jedynym rozwiązaniem, gdy naruszone zostały prawa majątkowe właścicieli, jest odszkodowanie.
czytaj dalej...Odszkodowanie dla dostawcy maszyn to koszt podatkowyOdszkodowanie zapłacone przez podatnika CIT za ponadnormatywne zużycie maszyn budowlanych jest kosztem podatkowym. Jest to wydatek poniesiony w celu osiągnięcia przychodu, a nie zabezpieczenia źródła przychodu, zawyrokował Naczelny Sąd Administracyjny. W rozpatrywanej sprawie firma budowlana wyleasingowała maszyny budowlane, które wykorzystywała do swojej działalności gospodarczej. Oprócz umowy leasingu zawarła z finansującym dodatkową umowę mocą której zobowiązała [...]
czytaj dalej...Dlaczego nie pożyczać samochodu właścicielowi maluchaOddanie szybkiego zachodniego pojazdu do prowadzenia osobie użytkującej na co dzień fiata 126p zwiększa ryzyko zaistnienia wypadku. A tym samym może zmniejszyć wielkość odszkodowania.
czytaj dalej...Pacjent ma prawo domagać się odszkodawania nawet od zadłużonego szpitalaPacjent, który został zainfekowany podczas leczenia w szpitalu żółtaczką lub gronkowcem, ma prawo do odszkodowania, renty oraz zadośćuczynienia.
czytaj dalej...Można żądać odszkodowania za hałas na lotniskuWłaściciele nieruchomości narażonych na hałas z lotniska mają tylko dwa tygodnie na złożenie pozwów o odszkodowania lub wykup nieruchomości.
czytaj dalej...ETS: od elektrowni jądrowej można żądać odszkodowaniaWłaściciel nieruchomości, na którą negatywny wpływ wywiera działający na podstawie zezwolenia administracyjnego pobliski zakład, np. elektrownia jądrowa, przed sądem może domagać się jedynie naprawy poniesionych szkód - orzekł we wtorek Europejski Trybunał Sprawiedliwości w Luksemburgu.
czytaj dalej...Poszkodowany szybciej otrzyma odszkodowaniePoszkodowany prawomocnym orzeczeniem sądu będzie mógł dochodzić naprawienia szkody także wtedy, gdy nie uzyska wcześniejszego potwierdzenia bezprawności orzeczenia w postępowaniu kasacyjnym.
czytaj dalej...Odszkodowania dla wywłaszczanych, szybciej i więcejGdy przed wywłaszczeniem nieruchomości nastąpi jej zajęcie, właściciel otrzyma zaliczkę na poczet przyszłej należności.
czytaj dalej...W sprawach o roszczenia pieniężne należy podać wartość sporuObowiązujące przepisy wymagają, aby w sprawach o roszczenia pieniężne, zgłoszone choćby w postaci odszkodowania, wartość przedmiotu sporu stanowiła podana kwota pieniężna.
czytaj dalej...Sprzedaż podrobionych domen może się skończyć więzieniemNaruszanie prawa do znaku towarowego znajdującego się w nazwie domeny może zakończyć się sprawą o odszkodowanie lub wszczęciem postępowania karnego wobec działającego bezprawnie internauty.
czytaj dalej...Na jakie odszkodowanie może liczyć turysta za szkodę doznaną podczas wakacjiSpędzający urlop w hotelach, motelach, pensjonatach i domach wypoczynkowych turyści często padają ofiarą kradzieży. Za utratę lub uszkodzenie swoich rzeczy mogą żądać odszkodowania od prowadzących te obiekty.
czytaj dalej...Ofiary wypadków zbyt długo czekają na odszkodowanieRzecznik praw obywatelskich chce nowelizacji kodeksu postępowania karnego, która usprawni wypłatę odszkodowań dla ofiar wypadków.
czytaj dalej...