"Odszkodowanie powinno umożliwić odtworzenie firmy"
Rozmawiamy z MARKIEM GRUCHALSKIM, prawnikiem z kancelarii Nowakowski i Wspólnicy - Odszkodowanie za nieruchomość powinno być ekwiwalentne, a więc dawać wywłaszczonemu możliwość odtworzenia rzeczy przejętej przez państwo. Musi ono odpowiadać wartości rynkowej zabranego gruntu.
Kiedy polskie prawo dopuszcza możliwość wywłaszczenia nieruchomości?
W myśl konstytucyjnej zasady wywłaszczenie jest dopuszczalne, gdy dokonuje się go na cele publiczne i za słusznym odszkodowaniem. Oznacza to, iż słuszne odszkodowanie jest obok celu publicznego drugą podstawową przesłanką dopuszczalności wywłaszczenia.
Co należy rozumieć przez słuszne odszkodowanie?
Sądy wielokrotnie wyjaśniały, jak należy rozumieć tę zasadę. Trybunał Konstytucyjny w uzasadnieniu orzeczenia z 19 marca 1990 r. stwierdził, iż słuszne odszkodowanie to świadczenie ekwiwalentne w stosunku do wartości wywłaszczonej nieruchomości, pozwalające na odtworzenie przez właściciela rzeczy przejętej przez państwo.
W praktyce warunek słusznego odszkodowania nie jest zawsze spełniany. Czy prawo na to pozwala?
Organy administracji niechętnie stosują przepisy konstytucji bezpośrednio, wydając decyzję z pominięciem zasady słusznego odszkodowania. Tak było w jednej z ostatnich spraw z Torunia, gdzie wojewoda odmówił zastosowania zasady słusznego odszkodowania w postępowaniu w sprawie ustalenia odszkodowania dla dwóch przedsiębiorców, których nieruchomości zostały wywłaszczone w związku z budową drogi krajowej nr 1 z mostem przez Wisłę.
Jaki był stan faktyczny tej sprawy?
Wojewoda wywłaszczył nieruchomość, na której prowadziły działalność dwie spółki. Jedna docieplała budynki, druga produkowała styropian. Zatrudniały one 120 pracowników. Przejęcie gruntu przez państwo postawiło pod znakiem zapytania ich funkcjonowanie. W sprawie sporządzono operat szacunkowy, w którym określono wartość nieruchomości. Operat posłużył wojewodzie do ustalenia odszkodowania.
Wydawałoby się więc, że wszystko było lege artis?
Przedsiębiorcy nie zgodzili się z wysokością odszkodowania, gdyż w operacie nie została uwzględniona wartość, jaką stanowić będzie odtworzenie i uruchomienie firm. Przedstawili opinię rzeczoznawcy, w której wykazali, iż operat wskazywał zbyt niskie odszkodowanie, gdyż oparto się w nim o błędny sposób jego określenia. Wojewoda uznał jednak, iż brak jest podstaw do uznania roszczeń firm, a ustalenie odszkodowania za przedsiębiorstwa nie może być przedmiotem postępowania.
źródło: gazetaprawna.pl
Odszkodowania Olsztyn TK rozstrzygnie, kto może ubiegać się o świadczenie deportacyjneCzy deportowani w czasie wojny do pracy przymusowej w granicach państwa polskiego sprzed 1 września 1939 roku mogą ubiegać się o odszkodowanie - rozstrzygnie 7 grudnia Trybunał Konstytucyjny. Wniosek o zbadanie konstytucyjności przepisów ustawy o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom deportowanym skierował do TK Rzecznik Praw Obywatelskich.
czytaj dalej...Poszkodowany w wypadku komunikacyjnym szybciej dostanie odszkodowanieZakłady ubezpieczeń nie będą już wstrzymywać wypłat odszkodowań z tytułu OC do czasu zakończenia postępowania karnego.
czytaj dalej...Co zrobić, gdy na lotnisku zginie nam bagaż?Za laptop, aparat fotograficzny i biżuterię przewożoną w zaginionej walizce nie dostaniemy odszkodowania.
czytaj dalej...Jak dostać odszkodowanie za opóźniony lot?W listopadzie tego roku Trybunał Sprawiedliwości w Luksemburgu uznał, że za opóźnienia lotnicze pasażerom należy się odszkodowanie.
czytaj dalej...Użytkownicy Odsiebie.com mogą trafić do więzieniaZa udostępnianie pirackich plików za pośrednictwem portalu grozi do dwóch lat więzienia. Policja może ścigać internautów tylko na wniosek twórców lub organizacji ich reprezentujących. Internauta za udostępnianie w sieci nielegalnych plików może zapłacić odszkodowanie twórcy.
czytaj dalej...Opłata stała od skargi na wysokość odszkodowaniaSkarga wniesiona do sądu administracyjnego, w której skarżący kwestionuje tylko wysokość ustalonego odszkodowania za wywłaszczenie, podlega stałej opłacie w wysokości 200 zł.
czytaj dalej..."Sprzedawca może żądać od producenta odszkodowania za podrobione towary"Trzy pytania do MARCINA BARYCKIEGO rzecznika patentowego w Chałas i Wspólnicy Kancelaria Prawna - Co grozi przedsiębiorcy za naruszenie praw do chronionych wzorów przemysłowych?
czytaj dalej...Będą 70-proc. zaliczki dla wywłaszczanychŁatwiejsze staje się wywłaszczanie nieruchomości potrzebnych na cele publiczne, czyli np. takich, przez które ma przebiegać droga. W takich sytuacjach właściciel dostanie zaliczkę w wysokości 70 proc. odszkodowania.
czytaj dalej...Ofiary wypadków zbyt długo czekają na odszkodowanieRzecznik praw obywatelskich chce nowelizacji kodeksu postępowania karnego, która usprawni wypłatę odszkodowań dla ofiar wypadków.
czytaj dalej...Jak samorząd może szybko pozyskać nieruchomość pod inwestycje publiczneNajczęstszym sposobem pozyskiwania nieruchomości przez gminy, powiaty i województwa są wywłaszczenia. Jednostki samorządu terytorialnego mogą także nabywać nieruchomości pod swoje inwestycje przez ich wykup lub podział. Decyzję o wywłaszczeniu podejmuje starosta. Przed jej wydaniem musi on przeprowadzić rokowania z właścicielem oraz rozprawę administracyjną. Przy wywłaszczeniach na inwestycje pod drogi publiczne czy te związane z Euro 2012 decyzja o lokalizacji zastępuje decyzję wywłaszczeniową, a inwestor może od razu zająć teren pod budowę. W każdym przypadku właścicielowi przysługuje odszkodowanie za utraconą nieruchomość.
czytaj dalej...Odszkodowanie za wypadek na nierównym chodniku?Nierówne czy dziurawe drogi w polskich realiach to chleb powszedni. Taki stan jest z reguły przyczyną uszkodzeń samochodów, a nawet wypadków. Niestety wiele do życzenia pozostawiają również chodniki. Liczne wyboje i dziury można napotkać praktycznie wszędzie. Miły spacer może przekształcić się w spacer z przeszkodami. Często dochodzi do sytuacji, kiedy na skutek śliskiej nawierzchni czy [...]
czytaj dalej...Niechciane maszty telefonii komórkowejO losach budowy stacji bazowej telefonii komórkowej mogą decydować mieszkańcy. Sprzeciwiając się, trzeba wykazać wpływ inwestycji na zdrowie ludzi lub cenę działek. Właściciel ziemi może żądać od gminy odszkodowania za obniżenie jej wartości.
czytaj dalej...W sprawach o roszczenia pieniężne należy podać wartość sporuObowiązujące przepisy wymagają, aby w sprawach o roszczenia pieniężne, zgłoszone choćby w postaci odszkodowania, wartość przedmiotu sporu stanowiła podana kwota pieniężna.
czytaj dalej...Odszkodowanie od Skarbu Pańśtwa tylko za straty, nie za korzyściOsoby poszkodowane wadliwymi decyzjami administracyjnymi wydanymi przed 1 września 2004., mają prawo żądać odszkodowania od Skarbu Państwa tylko w zakresie poniesionych strat. Nie mogą natomiast domagać się zwrotu utraconych korzyści.
czytaj dalej...Komentarz GP: Słuszne odszkodowanieDecyzje w sprawach wywłaszczeniowych zawsze wywołują spory. Im jest ich mniej, tym lepiej i dla urzędników, i dla wywłaszczanych, że nie wspomnę już o naszych autostradach, które z wielkimi trudnościami przebijają się przez opór właścicieli nieruchomości.
czytaj dalej...Jak uzyskać odszkodowanie od szpitalaZa błędy popełnione podczas zabiegów w szpitalu pacjent może się domagać odszkodowania, zadośćuczynienia lub renty od konkretnego lekarza lub od szpitala. Roszczenie przedawnia się po trzech latach.
czytaj dalej...Drugie odszkodowanie dla poszkodowanych drugą faląPowodzianie, którzy złożyli już dokumenty o wypłatę odszkodowania, mogą jeszcze raz domagać się z towarzystwa ubezpieczeniowego odszkodowania, gdy powtórnie zostaną zalani.
czytaj dalej...Zagraniczny sąd nie może sądzić polskiego fiskusaPozew o odszkodowanie za błędną decyzję polskiego organu podatkowego złożony w zagranicznym sądzie będzie nieskuteczny. Powód to brak tzw. jurysdykcji krajowej. Mówiąc prościej sąd jednego państwa nie może sądzić innego państwa i jego organów.
czytaj dalej...Magister prawa wyręczy przed sądem adwokataParlamentarzyści proponują, by prawnicy spoza korporacji reprezentowali strony przed sądami. Absolwenci prawa mają tylko przygotowanie teoretyczne twierdzą adwokaci i radcowie. Za błędy pełnomocników klient mógłby dochodzić odszkodowania z obowiązkowego OC.
czytaj dalej...Rewolucja w procedurze karnej: przeciągające się śledztwa prokuratorskie umorzy sądŚledztwa gospodarcze i procesy nie będą się ciągnąć latami. A ludzie bezpodstawnie oskarżeni dostaną odszkodowania takie rozwiązania planuje Komisja Kodyfikacyjna Prawa Karnego.
czytaj dalej...Ugoda w procesie za nielegalne zamieszczenie artykułów w internecieSpółka INFOR Biznes zawarła w czwartek przed białostockim sądem ugodę z firmą, której zarzuciła nielegalne zamieszczanie w internecie jej artykułów prasowych. Treści ugody, w tym kwoty odszkodowania, nie ujawniono.
czytaj dalej...Będa odszkodowania dla pasażerów za opóźnione i odwołane rejsy statkówParlament Europejski postanowił we wtorek, że w połączeniach morskich i na wodach śródlądowych będą przysługiwały odszkodowania za opóźnione albo odwołane połączenia, tak jak już jest w lotnictwie. Potem przyjdzie kolej na odszkodowania w transporcie drogowym.
czytaj dalej...70 wyroków w sprawie hałasujących F-16. Większość pozwów kończy się umorzeniemPonad 70 wyroków zasądzających odszkodowania za hałas emitowany przez samoloty F-16 w Poznaniu i okolicach wydały do tej pory sądy. Zdecydowana większość pozwów o odszkodowanie kończy się umorzeniem sprawy lub oddaleniem powództwa.
czytaj dalej...Rząd: łatwiej będzie odbudować dom po klęsce żywiołowejRząd proponuje, by osoby, których domy uległy zniszczeniu w wyniku klęski żywiołowej mogły go odbudować na nowym miejscu. Ziemię można by nabyć w trybie bezprzetargowym; a za poniesioną szkodę otrzymać odszkodowanie.
czytaj dalej...Do odszkodowania nie wlicza się wpłat celowychWpłaty celowe osób trzecich przeznaczone na zabezpieczenie najpilniejszych potrzeb poszkodowanych katastrofą budowlaną nie wchodzą w zakres odszkodowania za czyn, który spowodował szkodę.
czytaj dalej...